Bỏng hay phỏng là một loại chấn thương đối với da hoặc các mô khác do nhiệt, điện, hóa chất, ma sát, hay bức xạ. Chấn thương bỏng, đặc biệt khi chấn thương lớn hơn 20% tổng diện tích bề mặt cơ thể, tạo ra những thay đổi sinh lý bệnh sâu rộng. Đó là sự thay đổi đáng kể về tình trạng huyết động, thay đổi cân bằng dịch, thay đổi cân bằng nội môi protein, thay đổi thể tích phân phối và tăng độ thanh thải toàn phần và độ thanh thải thận tất cả những điều này đều thể hiện sự khác biệt đáng kể giữa các bệnh nhân. Hơn nữa, những bệnh nhân bỏng như vậy cần phải nằm viện lâu dài và cần được hỗ trợ chăm sóc sức khoẻ chuyên sâu, do đó có tỷ lệ biến chứng nhiễm trùng mắc phải tại bệnh viện cao. Ở những bệnh nhân sống sót sau giai đoạn hồi sức ngay sau bỏng, nhiễm trùng là nguyên nhân chính gây tử vong.

Vi khuẩn gram âm đa kháng thuốc (MDR) (đặc biệt là Pseudomonas aeruginosa, Acinetobacter baumannii và Enterobacterales) là một trong những mầm bệnh thường gặp nhất trong nhiễm trùng sau bỏng. Do đó, kháng sinh beta-lactam phổ rộng là nền tảng của điều trị bằng kháng sinh ở nhóm bệnh nhân này. Do những thay đổi sinh lý bệnh nói trên sau vết thương bỏng nặng, nhiều thông số dược động học (PK) của nhóm kháng sinh này có thể khác nhau ở bệnh nhân bỏng so với nhóm bệnh nhân nói chung. Cụ thể, người ta đã chứng minh rằng kháng sinh beta-lactam có thể tích phân bố và hệ số thanh thải tăng ở bệnh nhân bỏng. Vì những lý do này, liều lượng kháng sinh thông thường và phương thức sử dụng có thể không đủ để đạt được mục tiêu dược động học/dược lực học (PK/PD) tối ưu.

Một nghiên cứu thực hiện đánh giá có hệ thống các bằng chứng có sẵn trên MEDLINE (từ khi thành lập đến năm 2023) về các nghiên cứu dược lý tập trung vào việc sử dụng 13 loại beta-lactam phổ rộng ở bệnh nhân bỏng, đã trích xuất và tổng hợp dữ liệu về phác đồ dùng thuốc và khả năng đạt được mục tiêu PK/PD thích hợp của chúng. Kết quả đã chọn 35 nghiên cứu để phân tích.

Nhìn chung, các nghiên cứu cho thấy rằng cả liều cao và truyền liên tục beta-lactam phổ rộng đều cần thiết để đạt được mục tiêu PK/PD được quốc tế công nhận, lý tưởng nhất là có hướng dẫn theo dõi thuốc điều trị. Bằng chứng rộng rãi nhất liên quan đến meropenem, nhưng có thể rút ra kết luận tương tự về piperacillin-tazobactam, ceftazidime, cefepime, imipenem-clinastatin và aztreonam. Hiện chưa có đủ dữ liệu về sự kết hợp thuốc ức chế beta-lactam-beta-lactamase mới, ceftaroline, ceftobiprole và cefiderocol. Kết luận của nghiên cứu cả beta-lactam phổ rộng và liều cao đều cần thiết khi điều trị bệnh nhân bỏng do những thay đổi đặc biệt về PK/PD của kháng sinh ở nhóm đối tượng này. Nghiên cứu cũng đưa ra những kiến nghị cần có những nghiên cứu sâu hơn, đặc biệt là về các loại kháng sinh mới hơn.

Người đăng bài: Nguyễn Thị Hà

Người duyệt bài: Hà Hải Anh

Tài liệu tham khảo: https:// doi.org/10.3390/antibiotics12121737