Thuốc viên kháng virus đầu tiên cho điều trị COVID-19, Molnupiravir của Merck & Co., đã nhận được sự chấp thuận từ Cơ quan quản lý thuốc và sản xuất chăm sóc sức khỏe của Vương quốc Anh vào ngày 4 tháng 11 . Nhưng dưới sự chấp nhận, đối với những người có nguy cơ nhiễm bệnh nặng, một nhà virus học nổi tiếng cho rằng việc sử dụng Molnupiravir có thể gây hại nhiều hơn có lợi, nó có khả năng tạo ra các biến thể mới, nguy hiểm hơn của SARS-CoV-2. Trong khi, các nhà học khác nói rằng mối quan hệ đáng để theo dõi nhưng phần lớn vẫn là giả thuyết, ít nhất là ở điểm hiện tại. Aris Katzourakis, một chuyên gia về sự tiến hoá vi-rút tại Đại học Oxford cho biết: "Tôi không nghĩ rằng chúng ta đang ở trong tình thế có thể bỏ đi một loại thuốc tốt như vậy khi không biết rủi ro có thể xảy ra hay không. "

Về MOLNUPIRAVIR. Molnupiravir, được Merck and Ridgeback Biotherapeutics phát triển từ một loại thuốc kháng virus thử nghiệm trước đó, hoạt động bằng cách can thiệp vào quá trình nhân lên của virus, cài vào gen của virus những đột biến cho đến khi virus không thể sinh sản được nữa. Tháng trước, các quan chức tại Merck và Ridgeback đã công bố kết quả của một thử nghiệm lâm sàng cho thấy việc sử dụng thuốc COVID-19 cho bệnh nhân mắc bệnh sớm sẽ giảm được 50% nguy cơ nhập viện và tử vong. Tuy nhiên, khả năng đột biến RNA của thuốc đã dấy lên nỗi lo sợ rằng nó có thể tạo ra đột biến trong vật liệu di truyền của chính bệnh nhân, có thể gây ung thư hoặc dị tật bẩm sinh; mọi nghiên cứu cho đến nay vẫn chưa giải quyết được những nỗi sợ hãi đó. Điều đáng ngại William Haseltine, một nhà vi rút học trước đây tại Đại học Harvard, nổi tiếng với công trình nghiên cứu về HIV và dự án về bộ gen người, chỉ ra rằng bằng cách gây ra các đột biến virus, Molnupiravir có thể thúc đẩy sự gia tăng của các biến thể virus mới nguy hiểm hơn hiện nay. Haseltine đã nêu ra mối lo ngại của mình vào thứ Hai trong một bài đăng trên blog Forbes, ông cho biết: "Họ đang đưa vào lưu hành một loại thuốc có khả năng gây đột biến mạnh vào thời điểm mà chúng tôi quan tâm sâu sắc đến những biến thể mới. "Tôi không thể tưởng tượng được bất cứ điều gì có thể nguy hiểm hơn thế." Ông lưu ý những bệnh nhân được kê đơn thuốc kháng sinh và các loại thuốc khác thường không hoàn thành liệu trình dùng thuốc theo chỉ định, việc này có thể cho phép các mầm mống kháng thuốc tồn tại và có thể lây lan sang người khác. Ông nói: "Nếu tôi đang cố gắng tạo ra một loại virus mới và nguy hiểm hơn ở người, tôi sẽ cung cấp một liều cận lâm sàng [molnupiravir] cho những người bị nhiễm bệnh. Cơ sở cho sự lo lắng của Haseltine là các nghiên cứu đã cho thấy Coronavirus thấy có thể tồn tại cùng với các biến thể do Molnupiravir gây ra. Hai năm trước, chẳng hạn, Mark Denison, một nhà virus học tại Đại học Vanderbilt, và các đồng nghiệp đã có nhiều lần để Coronavirus tiếp xúc với liều dưới gây chết của  một dạng thuốc được gọi là EIDD-1931 để kiểm tra tài liệu virus kháng thuốc có xuất hiện hay không. Họ báo cáo rằng trong quần thể của hai loại virus Coronavirus; virus viêm gan ở chuột và virus gây ra rút ra hội chứng hô hấp Trung Đông; 30 đợt điều trị bằng thuốc như vậy đã gây ra tới 162 đột biến phát sinh trong quần thể tế bào bị nhiễm một trong hai loại Coronavirus. Hầu hết các đột biến gây hại cho virus và làm chậm sự phát triển của chúng. Denison nói: "Nếu tôi rút ra bất cứ bài học gì từ công trình của mình, thì đó là nếu vi-rút cố gắng thích nghi, chẳng hạn như thông qua sự kháng thuốc với Molnupiravir, thì nó sẽ liên tục phát triển các đột biến có hại. " Tuy nhiên, Ravindra Gupta, một nhà vi sinh vật tại Đại học Cambridge, cảnh báo rằng virus đột biến có khả năng phát triển tốt hơn ở những người có nguy cơ cao phải sử dụng Molnupiravir, ví dụ như những bệnh nhân bị tổn thương hệ thống miễn dịch. Vắc-xin sẽ kém hiệu quả hơn trong công việc bảo vệ những bệnh nhân này vì vậy họ chính là những người nên được nhận thuốc [Molnupiravir].

Những ý kiến ​​khác Daria Hazuda, người đứng đầu trong phát hiện bệnh truyền nhiễm cho Merck, lưu ý rằng công ty không thấy bất kỳ bằng chứng nhận nào về những người sử dụng Molnupiravir tạo ra vi rút với các đột biến mới và nguy hiểm. Ở những người bệnh đã hoàn thành liệu trình 5 ngày dùng thuốc, Hazuda nói, "Chúng tôi không thấy bất kỳ loại vi rút lây nhiễm nào" —ngoài các biến thể đột biến. Cô ấy nói rằng các biến thể đột biến phát sinh là ngẫu nhiên - không tập trung vào một gen cụ thể nào khiến vi rút có nhiều khả năng tồn tại hơn. Bà nói: "Không có bằng chứng cho bất kỳ sự thiên vị chọn lọc nào." Hơn nữa, Hazuda và những người khác lưu ý, SARS-CoV-2 rất giỏi trong việc tạo ra các biến thể một cách tự nhiên khi nó tái tạo ở những người bị nhiễm bệnh. Katzourakis nói: "Không thiếu sự biến đổi của virus bên ngoài. Câu hỏi quan trọng hơn là liệu molnupiravir có cung cấp áp lực chọn lọc nào để thúc đẩy vi-rút hướng tới khả năng truyền hoặc độc lực hay không. Tôi thấy khó để tưởng tượng, song không thể loại trừ khả năng đó. " Hơn thế nữa, Denison và những người khác cho công việc sử dụng Molnupiravir sẽ làm gia tăng sự xuất hiện của vi-rút không gây chết người hoặc truyền nhưng có khả năng kháng thuốc, một kết quả phổ biến đối với các tác nhân chống truyền nhiễm. Cùng lúc, tin tức ngày 5 tháng 11 cho rằng một loại thuốc kháng vi-rút khác, của Pfizer, có hiệu quả cao chống lại SARS-CoV-2 cho thấy một cách để ngăn thuốc cảm kháng: sử dụng cả hai viên kết hợp thuốc, cùng một chiến lược sử dụng để điều trị HIV và các loại nhiễm trùng khác. Quyết định mới nhất. Vào nào 30 tháng 11. Uỷ ban tư vấn Cúc Quản lý thực phẩm và Dược phẩm sẽ xem xét việc cấp phép cho Molnupiravir nếu có thể sử dụng trong trường hợp khẩn cấp tại Hoa Kỳ.

Dịch: Vương Thị Hà Nguyên

Người duyệt: Ths. Nguyễn Thi Thuỳ Trang

Nguồn:  doi:10.1126/science.acx9591