Nguồn tham khảo: https://journal.chestnet.org/article/S0012-3692(15)52845-6/fulltext#relatedArticles

Cơ sở nghiên cứu:

Ho khan, dai dẳng là một loại tác dụng được mô tả rõ ràng của các loại thuốc ức chế men chuyển (ACE). Cơ chế của ho do ức chế men chuyển vẫn chưa được giải quyết, nhưng có khả năng liên quan đến chất trung gian gây ho là bradykinin và chất P, những tác nhân bị phân huỷ bởi ACE và do đó tích tụ trong đường hô hấp trên hoặc phổi khi enzym bị ức chế và prostaglandin được sản sinh có thể từ sự kích thích bradykinin.

Phương pháp:

Dữ liệu cho bài đánh giá này được thu thập từ một cuộc tìm kiếm của Thư viện Y khoa Quốc gia (PubMed), được thực hiện vào tháng 5 năm 2004, về các tài liệu được xuất bản bằng tiếng Anh từ năm 1985 đến năm 2004, sử dụng các cụm từ tìm kiếm “enzym chuyển đổi angiotensin,” “angiotensin thuốc ức chế men chuyển ”và“ ho ”.

Kết quả:

Tỷ lệ ho do ức chế men chuyển đã được báo cáo nằm trong khoảng từ 5 đến 35% ở những bệnh nhân được điều trị bằng các thuốc này. Tuy nhiên, tỷ lệ mắc bệnh thấp hơn nhiều đã được mô tả trong các nghiên cứu trên bệnh nhân để so sánh với tình trạng ho mãn tính. Thời gian bắt đầu ho do ức chế men chuyển từ vài giờ sau khi dùng liều đầu tiên đến vài tháng sau khi bắt đầu điều trị. Các biện pháp can thiệp triệu chứng ho có thể tiến hành trong vòng 1 đến 4 tuần sau khi ngừng điều trị, nhưng ho có thể kéo dài đến 3 tháng. Cách điều trị duy nhất có hiệu quả đối với chứng ho do ức chế men chuyển là ngừng điều trị với tác nhân gây ra. Tỷ lệ ho liên quan đến điều trị bằng thuốc chẹn thụ thể angiotensin dường như tương tự như của thuốc đối chứng. Ở một số ít bệnh nhân, ho sẽ không tái phát sau khi dùng lại liệu pháp ức chế men chuyển.

Kết luận:

Ở bệnh nhân ho mãn tính, thuốc ức chế men chuyển nên được coi là nguyên nhân gây bệnh toàn bộ hoặc một phần, bất kể thời gian giữa việc bắt đầu điều trị bằng thuốc ức chế men chuyển và sự khởi đầu của ho. Mặc dù ngừng điều trị là phương pháp hiệu quả duy nhất đối với chứng ho do ức chế men chuyển, một số tác nhân dược lý đã được chứng minh là làm giảm cơn ho.

Ho mãn tính là một loại tác dụng phụ được mô tả rõ ràng của các chất ức chế men chuyển (ACE ) . Ho thường khan và kèm theo cảm giác nhột nhột hoặc gãi trong cổ họng. Tỷ lệ ho do thuốc ức chế men chuyển đã được báo cáo nằm trong khoảng từ 5 đến 35% ở những bệnh nhân đã được điều trị bằng các thuốc này. Tuy nhiên, trong các nghiên cứu tiền cứu, mô tả đánh giá căn nguyên của ho mãn tính ở những bệnh nhân có biểu hiện để đánh giá triệu chứng này, thuốc ức chế men chuyển được xác định là nguyên nhân gây ra từ 0 đến 3% trường hợp. Ho do ức chế men chuyển không phụ thuộc vào liều lượng¹. Bệnh nhân được điều trị bằng thuốc ức chế men chuyển do suy tim sung huyết ho thường xuyên hơn so với những bệnh nhân được điều trị bằng các thuốc này vì bệnh tăng huyết áp. Ho do thuốc ức chế men chuyển xảy ra phổ biến hơn ở phụ nữ, người không hút thuốc,  và người gốc Trung Quốc. 

Ho có thể xảy ra trong vòng vài giờ sau khi dùng liều thuốc đầu tiên, hoặc sự khởi phát của nó có thể bị trì hoãn trong vài tuần đến vài tháng sau khi bắt đầu điều trị. Điều trị bằng thuốc ức chế men chuyển có thể làm nhạy cảm phản xạ ho, do đó làm tăng các nguyên nhân khác của ho mãn tính. Mặc dù ho thường khỏi trong vòng 1 đến 4 tuần sau khi ngừng điều trị bằng loại thuốc gây ra, nhưng ở một nhóm nhỏ các cá nhân, ho có thể kéo dài đến 3 tháng. Mặc dù căn nguyên của ho do thuốc ức chế men chuyển vẫn còn là một vấn đề chưa được giải quyết, những phát triển mới kể từ khi công bố báo cáo đầu tiên của hội đồng bác sỹ về lồng ngực Hoa Kỳ bao gồm các nghiên cứu liên quan đến thụ thể bradykinin có liên quan đến chức năng của thuốc ức chế men chuyển cũng như ho liên quan đến những thuốc này. Một số tác nhân điều trị mới đã được thêm vào danh sách các loại thuốc có thể làm giảm ho do ức chế men chuyển ở một số bệnh nhân. Hơn nữa, cơ sở tích lũy bằng chứng ủng hộ quan điểm rằng thuốc chẹn thụ thể angiotensin (ARB) không gây ho, kể cả ở những bệnh nhân có tiền sử ho do thuốc ức chế men chuyển. Dữ liệu cho bài đánh giá này được thu thập từ một cuộc tìm kiếm của Thư viện Y khoa Quốc gia (PubMed), được thực hiện vào tháng 5 năm 2004, về các tài liệu được xuất bản bằng tiếng Anh từ năm 1985 đến năm 2004, sử dụng các cụm từ tìm kiếm “enzyme ức chế men chuyển angiotensin,” “angiotensin – chất ức chế men chuyển, ”và“ ho ”.

KHUYẾN CÁO

Ở những bệnh nhân có biểu hiện ho mãn tính, để xác định rằng thuốc ức chế men chuyển là nguyên nhân gây ho, nên ngừng điều trị bằng thuốc ức chế men chuyển bất kể thời gian giữa việc bắt đầu ho và việc bắt đầu điều trị bằng thuốc ức chế men chuyển. Chẩn đoán được xác nhận bằng cách giải quyết cơn ho, thường trong vòng 1 đến 4 tuần kể từ khi tác nhân gây ho ngừng sử dụng; tuy nhiên, việc giải quyết cơn ho có thể bị trì hoãn ở một nhóm nhỏ bệnh nhân đến 3 tháng. Chất lượng bằng chứng, thấp; lợi ích không đáng kể; điểm khuyến nghị B

       Người viết                                                                                                                                        Người duyệt

 Nguyễn Thu Thảo                                                                                                                           Nguyễn Thị Thùy Trang