Những tiến bộ gần đây trong hóa học vô cơ đã tạo ra khả năng hình thành một số phức kim loại chuyển tiếp với phối tử hữu cơ được quan tâm, có nhiều tiềm năng được sử dụng làm thuốc điều trị. Bài viết này minh họa vai trò của kim loại và những tiến bộ gần đây trong lĩnh vực hóa sinh vô cơ trong y học, với các cách tiếp cận mới thông qua góc nhìn từ công tác thiết kế thuốc mới.

   Kim loại là thành phần thiết yếu của tế bào, tham gia vào một số quá trình sinh hóa thiết yếu của cơ thể sống. Phức hợp kim loại chuyển tiếp rất quan trọng trong xúc tác, tổng hợp vật liệu, quang hóa và các hệ thống sinh học. Hóa học vô cơ trong y học có thể khai thác các đặc tính độc đáo của các ion kim loại để thiết kế các loại thuốc mới. Việc sử dụng kim loại và muối của chúng cho mục đích y học đã có mặt trong suốt lịch sử. Với sự tiến bộ trong lĩnh vực hóa học vô cơ, vai trò của các phức kim loại chuyển tiếp như các hợp chất có giá trị trị liệu ngày càng trở nên quan trọng. 

   Thuốc được thiết kế dựa trên kim loại chuyển tiếp sở hữu các đặc tính độc đáo không có trong các loại thuốc hữu cơ thông thường, nên xu hướng tích cực trong việc khám phá thuốc có thể được tiếp tục cho việc thiết kế các loại thuốc mới dựa trên phức kim loại. Ứng dụng điều trị của phức kim loại vẫn còn là một lĩnh vực nghiên cứu chưa được khám phá đầy đủ và có thể hữu ích để phát triển các tác nhân điều trị mới. Việc nghiên cứu các phức hợp kim loại chuyển tiếp, cũng như các chiến lược nhắm mục tiêu và kích hoạt, sẽ dẫn đến các thế hệ thuốc trong tương lai có thể khắc phục một số nhược điểm liên quan đến các liệu pháp điều trị bằng thuốc hiện tại, bao gồm giảm tác dụng phụ, mở rộng phổ tác dụng. 

   Do đó, lĩnh vực hóa sinh vô cơ trong y học và các nghiên cứu liên ngành liên quan đến "thuốc kim loại" (metallodrug) nên được khai thác nhanh chóng để làm rõ cơ chế sinh học và dược lý cũng như cơ chế ở mức độ phân tử của metallodrug trong các hệ thống sinh học phức tạp. Vì vậy, metallodrugs chắc chắn sẽ đóng một vai trò quan trọng trong việc phát triển thuốc nhằm nâng cao chất lượng cuộc sống của bệnh nhân.

Tài liệu tham khảo: Ravinderpal Kour Sodhi, Satya Paul. Metal Complexes in Medicine: An Overview and Update from Drug Design Perspective. Canc Therapy & Oncol Int J. 2019; 14(2): 555883. DOI:10.19080/CTOIJ.2019.14.555883

Người viết: Nguyễn Thị Thu

Người duyệt: Hà Hải Anh