Chế độ ăn giàu chất xơ ảnh hưởng đến quá trình trao đổi chất ở ruột non, kích thích giải phóng peptide tyrosine tyrosine (PYY) - hormone đường ruột ức chế cảm giác thèm ăn - nhiều hơn chế độ ăn ít chất xơ, bất kể cấu trúc của thực phẩm. Nghiên cứu mới cho thấy điều này.

Phương pháp nghiên cứu

Các nhà nghiên cứu đã điều tra xem chế độ ăn ít chất xơ và giàu chất xơ ảnh hưởng đến việc giải phóng hormone đường ruột PYY và glucagon-like peptide 1 (GLP-1) như thế nào. Họ đã phân ngẫu nhiên 10 tình nguyện viên khỏe mạnh thành 4 ngày ăn một trong ba chế độ ăn: Thực phẩm nguyên chất giàu chất xơ như đậu Hà Lan và cà rốt; thực phẩm giàu chất xơ có cấu trúc bị phá vỡ (cùng loại thực phẩm giàu chất xơ nhưng được nghiền nát hoặc xay nhuyễn); hoặc thực phẩm chế biến ít chất xơ. Sau đó, tình nguyện viên tham gia hai chế độ ăn còn lại theo thứ tự ngẫu nhiên, với thời gian loại bỏ chế độ ăn cũ ít nhất một tuần, trong đó họ quay lại chế độ ăn thông thường giữa mỗi đợt nghiên cứu. Các chế độ ăn được cân bằng về năng lượng và đa lượng dưỡng chất, nhưng chỉ hai chế độ ăn giàu chất xơ có lượng chất xơ bằng nhau, ở mức 46,3-47,9 gam mỗi ngày, trong khi chế độ ăn ít chất xơ chỉ chứa 12,6 gam chất xơ mỗi ngày. Các nhà nghiên cứu đã sử dụng ống dẫn dạ dày để lấy mẫu dịch tiêu hóa từ phần hồi tràng của những người tham gia khi đang đói vào buổi sáng và cứ 60 phút trong 480 phút sau ăn vào ngày thứ 3 và 4. Họ cũng sử dụng các mô hình ruột đơn bào (organoid) để xác nhận kết quả. Những người tham gia báo cáo về mức độ đói sau ăn của họ bằng thang đo trực quan.

Kết quả

Cả hai chế độ ăn giàu chất xơ đều làm tăng giải phóng PYY - nhưng không làm tăng giải phóng GLP-1 - so với chế độ ăn ít chất xơ trong giai đoạn 0-240 phút sau ăn, khi thức ăn chủ yếu nằm ở ruột non. Vào phút thứ 120, cả hai chế độ ăn giàu chất xơ đều làm tăng PYY so với chế độ ăn ít chất xơ, điều này trái ngược với giả thuyết của các nhà nghiên cứu cho rằng cấu trúc thức ăn nguyên chất sẽ kích thích PYY nhiều hơn so với cấu trúc thức ăn bị phá vỡ. Ngoài ra, những người tham gia báo cáo cảm thấy ít đói hơn ở phút 120 với chế độ ăn giàu chất xơ so với chế độ ăn ít chất xơ. Chế độ ăn giàu chất xơ cũng làm tăng stachyose ở hồi tràng, và chế độ ăn giàu chất xơ bị phá vỡ làm tăng một số axit amin nhất định ở hồi tràng. Xử lý các mô hình ruột đơn bào bằng dịch hồi tràng hoặc hỗn hợp axit amin và stachyose kích thích biểu hiện PYY tương tự như biểu hiện PYY trong máu, xác nhận vai trò của các chất chuyển hóa ở hồi tràng trong việc giải phóng PYY.

Ứng dụng

Các tác giả viết: "Chế độ ăn giàu chất xơ, bất kể cấu trúc thực phẩm, đều làm tăng giải phóng PYY thông qua việc thay đổi cấu hình chuyển hóa ở hồi tràng. Các phân tử ở hồi tràng, được định hình bởi lượng thức ăn nạp vào, đóng vai trò trong việc giải phóng PYY, có thể được sử dụng để thiết kế chế độ ăn nhằm tăng cảm giác no."

Nguồn

Nghiên cứu do Tiến sĩ Aygul Dagbasi, Trường Cao đẳng Hoàng gia London, London, Anh dẫn đầu, được công bố trực tuyến trên Science Translational Medicine.

Hạn chế

Nghiên cứu có một số hạn chế, bao gồm số lượng người tham gia ít. Thiết kế giao thoa hạn chế ảnh hưởng của các yếu tố đồng biến đến kết quả nghiên cứu. Tốc độ làm rỗng dạ dày và vận chuyển qua đường ruột khác nhau rất nhiều; do đó, thức ăn có thể đã đến và ảnh hưởng đến hồi tràng trước thời điểm lấy mẫu đầu tiên sau ăn ở phút thứ 60 không được ghi nhận. Các tác giả chỉ có thể tiếp cận một số

Nguồn: https://www.medscape.com/viewarticle/high-fiber-foods-release-appetite-suppressing-gut-hormone-2024a1000d3i

Người phê duyệt: Nguyễn Thị Thùy Trang