Thuốc smecta được sử dụng phổ biến trong trong điều trị tiêu chảy. Tuy nhiên nhiên không phải ai cũng có thể được chỉ định thuốc này.

1. Cơ chế tác dụng, chỉ định và các đối tượng sử dụng

1.1. Cơ chế tác dụng

Thuốc Smecta có hoạt chất là Diosmectit - silicat nhôm và magnesi tự nhiên có cấu trúc từng lớp lá mỏng xếp song song với nhau và có độ quánh dẻo cao, nên có khả năng rất lớn bao phủ niêm mạc đường tiêu hóa.

Diosmectit tương tác với glycoprotein của niêm dịch bao phủ đường tiêu hóa nên làm tăng tác dụng bảo vệ lớp niêm mạc đường tiêu hóa khi bị các tác nhân lạ xâm hại. Thuốc có khả năng bám dính và hấp phụ cao tạo hàng rào bảo vệ niêm mạc tiêu hóa. Thuốc có khả năng gắn vào độc tố vi khuẩn ở ruột, nhưng đồng thời cũng có khả năng gắn vào các thuốc khác làm chậm hấp thu hoặc làm mất tác dụng, đặc biệt các thuốc kháng sinh như tetracyclin

1.2. Chỉ định

Thuốc Smecta được chỉ định trong các trường hợp:

• Điều trị triệu chứng đau do viêm thực quản - dạ dày - tá tràng và đại tràng.
• Tiêu chảy cấp và mạn tính sau khi đã bồi phụ đủ nước và điện giải mà còn ỉa chảy kéo dài.

1.3. Đối tượng sử dụng

Theo thông tin từ nhà sản xuất Smecta, thuốc có thể được sử dụng ở cả đối tượng trẻ em và người lớn. Tuy nhiên cần lưu ý khi sử dụng ở một số đối tượng đặc biệt sau.

Phụ nữ có thai và cho con bú:

Hiện nay dữ liệu nghiên cứu trên đối tượng này chưa đầy đủ. Tuy nhiên do cơ chế hấp phụ nhưng không bị hấp thu của Smecta nên vẫn có thể cân nhắc sử dụng thuốc ở 2 đối tượng này nếu thực sự cần thiết.

Trẻ em dưới 2 tuổi:

Diosmectite – thành phần của Smecta có nguồn gốc từ đất sét, do đó thuốc có thể chứa kim loại nặng xuất hiện tự nhiên trong môi trường. Kết quả nghiên cứu từ ISPEN (công ty sản xuất Smecta) cho thấy không có nguy cơ nhiễm kim loại chì trong máu của người lớn điều trị bằng Smecta trong 5 tuần.

Tuy nhiên dữ liệu trên trẻ em dưới 2 tuổi chưa đầy đủ do vậy theo khuyến cáo của cơ quan quản lý Dược phẩm Pháp nên thận trọng khi dùng Diosmectite cho trẻ em dưới 2 tuổi.

2. Liều dùng thuốc điều trị tiêu chảy Smecta cho từng đối tượng

Liều dùng trên được chia thành 2 – 3 lần dùng thuốc trong ngày. Thuốc Smecta được bào chế dưới dạng gói bột pha hỗn dịch uống. Thuốc sau khi pha nên được dùng ngay, trước mỗi lần dùng cần lắc và khuấy đều. Uống sau bữa ăn với người bệnh viêm thực quản. Uống xa bữa ăn với các chỉ định tiêu chảy.

Thuốc Smecta được bào chế dưới dạng gói bột pha hỗn dịch uống

3. Các lưu ý khi sử dụng thuốc Smecta

Dưới đây là một số thận trọng sử dụng Smecta mà bạn cần lưu ý:

• Smecta tác dụng theo cơ chế chất hấp phụ được chỉ định trong điều trị triệu chứng tiêu chảy. Tuy nhiên trong điều trị tiêu chảy, việc bù nước và các chất điện giải cũng rất quan trọng. Lượng dịch cần bù có thể qua đường uống hoặc đường tĩnh mạch, phải được điều chỉnh phù hợp với mức độ tiêu chảy, tuổi và tình trạng bệnh.
• Cần lưu ý tiêu chảy là một biểu hiện thường gặp của nhiều bệnh lý. Do đó nếu tiêu chảy kéo dài hoặc tiêu chảy kèm các biểu hiện bất thường khác như đau bụng dữ dội, nôn mửa, sốt, đi cầu phân nhầy máu... cần thăm khám bác sĩ để có chẩn đoán nguyên nhân và có kế hoạch điều trị phù hợp.
• Smecta có thể hấp phụ một số thuốc khác, do đó có thể ảnh hưởng đến thời gian và tỷ lệ hấp thu của các thuốc đó, nên uống Smecta sau khi uống thuốc cần hấp thu khoảng 2 - 3 giờ.

Thuốc smecta đạt hiệu quả cao trong điều trị tiêu chảy ngắn ngày và dài ngày nhưng cần sử dụng đúng liều lượng và chỉ định từ bác sĩ. Những sai lệch thông tin về sử dụng thuốc an toàn có thể gây ra những rủi ro cho sức khỏe người bệnh.

Tài liệu tham khảo:

1. Tờ HDSD của sản phẩm Smecta
2. Dược Thư Quốc gia 2015
3. Uptodate: Chuyên luận “Acute viral gastroenteritis in children in resource-rich countries: Management and prevention”

Người đăng: Nguyễn Đoàn Khánh Trang

Người duyệt: Nguyễn Thị Thùy Trang