Sự khác biệt trong cơ chế mô mỡ phản ứng với insulin có thể giải thích tại sao bệnh tiểu đường loại 2 lại phổ biến ở nam giới hơn phụ nữ mắc bệnh béo phì.

Một nhóm các nhà nghiên cứu do Daniel P. Andersson, MD, bác sĩ nội tiết tại Bệnh viện Đại học Karolinska Huddinge ở Stockholm, Thụy Điển, đã phát hiện ra rằng tình trạng kháng insulin ở mô mỡ cao hơn ở nam giới. Họ cũng phát hiện ra rằng các tế bào mỡ cô lập từ nam giới có chỉ số khối cơ thể (BMI) ≥ 30 cần nồng độ insulin cao gấp 10 lần để ngăn chặn sự phân hủy chất béo trung tính thành axit béo tự do và glycerol, đồng thời cơ chế ngăn chặn này cũng kém hiệu quả hơn nhiều ở nam giới so với nữ giới.

Andersson cung cấp thông tin cho Medscape Medical News : “Chúng tôi phát hiện ra rằng những người đàn ông [so với phụ nữ] mắc bệnh béo phì đã tăng tình trạng kháng insulin ở mỡ và nồng độ axit béo tự do trong máu cao hơn”. 

Ông cung cấp thêm: “Những phát hiện này có thể là một phần giải thích tại sao bệnh tiểu đường loại 2 lại phổ biến ở nam giới hơn nữ giới”.

Andersson đã báo cáo những phát hiện này tại Hội nghị Châu Âu về Béo phì (ECO) 2024 năm nay. Những phát hiện này cũng đã được công bố trên Tạp chí Quốc tế về Béo phì.

Vai trò của Insulin trong việc tích trữ và giải phóng mỡ bụng dưới da

Insulin có vai trò chính trong việc kích thích cả quá trình dự trữ (chuyển đổi axit béo tự do trong tuần hoàn thành chất béo trung tính trong tế bào mỡ) và ức chế sự giải phóng (phân hủy chất béo trung tính thành axit béo tự do trong tuần hoàn) lipid.

Andersson giải thích: “Với tình trạng kháng insulin, khả năng ức chế phân hủy sẽ ít hơn và nhiều axit béo tự do được giải phóng vào tuần hoàn hơn”. “Đồng thời, có ít hoạt động lưu trữ hơn, do đó, một lần nữa, nhiều axit béo tự do được lưu giữ trong tuần hoàn hơn.”

Những khác biệt chính được phát hiện giữa nam và nữ

Để làm sáng tỏ bất kỳ sự khác biệt về chức năng nào giữa nam và nữ, các nhà nghiên cứu đã đo chỉ số kháng insulin của mỡ (AdipolR) trong lớp mỡ dưới da của 2344 phụ nữ và 787 nam giới (tuổi trung bình là 44 tuổi; BMI trung bình là 35).

Đàn ông được phát hiện có giá trị AdipoIR cao hơn phụ nữ ( P < 0,0001), nhưng chỉ ở những người có BMI ≥ 30 (tức là béo phì). Mô hình này vẫn giữ nguyên bất kể người tham gia có hoạt động thể chất, mắc bệnh chuyển hóa tim hay sử dụng nicotine hay không.

Andersson và các đồng nghiệp sau đó đã phân lập các tế bào mỡ từ sinh thiết ở một nhóm nhỏ gồm 259 phụ nữ và 54 nam giới mắc bệnh béo phì để so sánh tác dụng của insulin đối với các tế bào mỡ từ các nhóm khác nhau này.

Ông cho biết: “So với phụ nữ, chúng tôi nhận thấy nồng độ insulin cần cao gấp 10 lần để ngăn chặn sự phân hủy chất béo trung tính thành axit béo và việc ngăn chặn này cũng kém hiệu quả hơn ở nam giới”.

Nguồn: https://www.medscape.com/viewarticle/why-insulin-resistance-higher-men-obesity-2024a10009fk?form=fpf

Người viết: ThS. Võ Thị Hải Phượng

Ngưới duyệt: TS. Hà Hải Anh