Hiện nay đã biết 5 chất có cấu trúc gần giống nhau có hoạt tính vitamin A là: Vitamin A1, Vitamain A2, Neovitamin A, Vitamin A acid, Vitamin A aldehyd.
Cấu trúc: Vòng cyclohexen + mạch nhánh với 4 dây nối luân phiên.
Trong nhóm cấu trúc này thì cấu trúc vitamin A1(retinol all-trans) có hoạt tính sinh học cao nhất. Khi thay đổi cấu trúc làm giảm hoạt tính.
Vitamin A aldehyd là chất hoạt tính sinh học trực tiếp.
Liên quan cấu trúc-tác dụng:
Nhân β-ionon: là phần cần thiết để có tác dụng.
Nhóm methyl ở nhân β-ionon: nếu thay H cho nhóm metyl, thì hoạt tính giảm rõ rệt.
Mạch nhánh:
- Số nguyên tử C: phải có ít nhất là 9, gắn vào vị trí 1 của nhân β-ionon. Ở vị trí số 9 và 13 mang nhóm -CH3
- Các liên kết đôi liên hợp của mạch nhánh cũng liên hợp với liên kết đôi của nhân.
- Sự chuyển dịch các liên kết đôi (vẫn còn liên hợp) làm mất hoạt tính.
- Bỏ các liên kết đôi ở dây nhánh: không còn hoạt tính.
- Chuyển các liên kết đôi thành liên kết ba cũng làm mất hoạt tính.
Nguồn vitamin A thiên nhiên:
- Vitamin A1: sữa (bò, dê, trâu...), lòng đỏ trứng, gan...
- Dầu gan một số loài cá biển: cá mập (Trường Sa): 7000-8000 UI/1 g dầu; (dầu gan cá biển chứa tỷ lệ nhỏ Neovitamin A).
- Vitamin A2 có trong dầu gan một số loài cá nước ngọt.
- Caroten:Là các hợp chất màu vàng nhạt trong quả, cây có diệp lục. Có khoảng 10 cấu trúc caroten; chỉ a-,b-caroten và cryptoxanthin (ngô vàng) là tiền vitamin A1; b-caroten là quan trọng nhất.
Ý nghĩa của β-caroten với hoạt tính vitamin A:
- Lý thuyết: 1 phân tử β-caroten chuyển hóa vitamin A1.
- Thực tế: Chỉ 1/6 lượng β-caroten vitamin A1hoạt tính.
Tuy nhiên β-caroten là nguồn cung cấp vitamin A thường xuyên và quan trọng cho nhu cầu cơ thể hàng ngày.
Vitamin A tổng hợp: Vitamin A1 được tổng hợp toàn phần và được sử dụng.
Nguyên liệu đầu: Citral (có trong tinh dầu: chanh, cam, màng tang...)
» Danh sách Tập tin đính kèm:
» Tin mới nhất:
» Các tin khác: