ĐIỀU CHẾ VÀ THIẾT LẬP CHẤT CHUẨN BERBERIN HYDROCHLORIDE

(Điều chế và thiết lập chất chuẩn Berberin Hydrochloride)

Nguyễn Công Kính, Nguyễn Thị Thùy Trang, Nguyễn Thị Nhơn

Tóm tắt  

Vàng Đắng ( Coscinium fenestratum Colebr)  là một cây thuốc dân gian dùng để kiềm khuẩn tả. Theo kinh nghiệm dân gian, dịch sắc thân và rể Vàng Đắng (VĐ) dùng đường uống  để điều trị các chứng nhiễm khuẩn đường ruột - chủ yếu là E.coli, cầm máu trong phụ khoa sau khi đẻ, viêm túi mật, lợi mật, giảm cholesterol, giãn mạch vành, ung thư dạ dày...

Thành phần hóa học chủ yếu của Vàng Đắng gồm các alkaloid như: Berberin; Palmatin; Jatrorizin…

Hiện nay nhiều sản phẩm từ VĐ đang lưu hành rộng rãi trên thị trường dưới dạng thuốc hay thực phẩm chức năng. Tuy nhiên, chất lượng của các sản phẩm chứa VĐ trên thị trường vẫn còn nhiều bất cập vì thiếu các biện pháp kiểm tra chất lượng trong quá trình trồng trọt, sản xuất, lưu trữ, phân phối và lưu hành. Mục tiêu của đề tài là điều chế và thiết lập chất chuẩn Berberin HCl - một trong các alkaloid chủ yếu của VĐ - nhằm phục vụ cho các mục tiêu nghiên cứu, thực hành Hóa Phân tích và Kiểm nghiệm tại Đại Học Duy tân.

Phương pháp nghiên cứu

- Định tính và xác định cấu trúc: Sắc ký lớp mỏng, HPLC phân tích, điểm chảy, phổ IR, phổ MS và phổ NMR.

- Xây dựng và đánh giá quy trình định lượng Berberin bằng HPLC: Đánh giá các chỉ tiêu bao gồm: Tính tương thích hệ thống, tính đặc hiệu, tính tuyến tính, độ lặp lại và độ đúng.

- Đánh giá chất chuẩn thông qua Trung tâm Kỹ thuật Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng 2 (QUATEST 2)

Kết luận

Từ thân và rể Vàng Đắng, đã chiết xuất phân lập Berberin với lượng hàng gam để sử dụng làm chất chuẩn làm việc. Quy trình chiết xuất khá đơn giản và ổn định, có thể tiếp tục áp dụng để điều chế Berberin chuẩn để cung cấp cho như cầu thí nghiệm , nghiên cứu khoa học của khoa Dược. Chất chuẩn berberin điều chế được thẩm định đầy đủ theo các tiêu chí chất chuẩn. Kết quả cho thấy berberin điều chế đạt tiêu chuẩn chuẩn làm việc (working standards) với hàm lượng được xác định là 99,85 % tính theo nguyên trạng. Chất chuẩn berberin đã điều chế và thiết lập sẽ góp phần vào việc tự chủ nguồn cung chất chuẩn, tăng hiệu quả kinh tế, tăng kỹ năng nghiên cứu khoa học.

 

                                                            Đà Nẵng, ngày 12 tháng 04 năm 2019

 

   Nguyễn Công Kính