Vấn đề: Hệ thống renin-angiotensin-aldosterone (RAAS) là một hệ thống nội tiết quan trọng đóng vai trò then chốt trong việc duy trì cân bằng nội môi. Tuy nhiên, sự hoạt hóa quá mức của RAAS có thể góp phần gây ra một số bệnh. Tăng đường huyết kéo dài dẫn đến sự hoạt hóa quá mức của RAAS thông qua việc sản xuất các yếu tố gây viêm và các cơ chế khác, cuối cùng dẫn đến các biến chứng tiểu đường. Thuốc đái tháo đường dạng uống là nền tảng của việc điều trị đái đường và tác dụng của thuốc chống đái đường dạng uống đối với RAAS vẫn chưa được tóm tắt rõ ràng.

Mục tiêu: Xem xét tác dụng của các loại thuốc uống điều trị đái tháo đường khác nhau lên các thành phần của hệ thống RAAS.

Kết quả: 

Thuốc ức chế đồng vận chuyển natri-glucose (SGLT2i) ức chế tái hấp thu glucose và natri, làm tăng lưu lượng Na + đến macula densa (một nhóm tế bào chuyên biệt nằm trong phức hợp cận cầu thận), do đó ức chế phản hồi ống thận cầu thận (TGF - Tubuloglomerular Feedback) và sau đó làm giảm sản xuất renin.

Thuốc chủ vận thụ thể GLP-1 (GLP-1RA) và thuốc ức chế dipeptidyl peptidase-4 (DPP-4i) có thể ức chế trực tiếp angiotensin II (Ang II) hoặc gián tiếp ức chế nó bằng cách điều chỉnh TGF. Các tác nhân này cũng ảnh hưởng đến thụ thể Ang II loại 1 (AT1R) và thụ thể Ang II loại 2 (AT2R) để làm giảm Ang II và có thể tương tác gián tiếp với Ang II thông qua đồng vị trao đổi Na + /H + 3 (NHE3).

Thiazolidinedione (TZD), là thuốc chủ vận PPAR-γ (Peroxisome Proliferator-Activated Receptor gamma agonists), có thể tăng cường biểu hiện gen renin, ức chế sản xuất enzyme chuyển angiotensin (ACE), điều chỉnh nồng độ AT1R (Angiotensin II type 1 receptor) và AT2R (Angiotensin II type 2 receptor) và làm giảm sản xuất aldosterone.

Metformin cũng ức chế sản xuất renin và aldosterone ở những bệnh nhân mắc hội chứng buồng trứng đa nang.

Kết luận: Các tác nhân uống này có tác dụng đa dạng lên các thành phần của RAAS, điều chỉnh hoạt động của các thành phần này để phát huy tác dụng hạ huyết áp, chống viêm, bảo vệ tim và bảo vệ thận, do đó mang lại một số kết quả có lợi trong việc kiểm soát bệnh đái đường.

https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/40167623/

Người dịch: Nguyễn Thị Hà

Người duyệt: TS. Hà Hải Anh